جشن مهرگان

دوستان برای برگزاری جشن به دور سفره مهرگانجمع شده بودند.

تورج گفت هر روز سه بار مهرنیایش را بجایمی آوریم و به مهر،صاحب دشتهای وسیع وچرا گاههای وسیع با آبهایی که با آبزور پاک شدهدرود می فرستیم  مهر يا ميترا كه داراي چراگاههاي بي شمارست با هزاران چشم  از پيمان نگهبانيمي كند و دشمن پيمان شكنان است تاخانمان با آرامش زندگی کنندوبه آسایش برسند.مري بويسدر تاريخ دين زرتشت صفحه ۴۶مي نويسد  واژه ميترادر اوستا به گونه اي آشكار معنايى شبيه قرار داد و توافق را مى دهد . آنگونه توافقكه ميان افراد نوع آدم حاصل مي شود " ا. ميله A.millet با روشنى استدلالكرده كه ميتراى هند_ ايرانى تجسم آن نيرويى است كه در چنين قرار داد و توافق به وديعتگذاشته مى شود "  .   

بنا بر تحلیلی از اوستا ایزد مهر در اوستادارای سه وظیفه است :1- فرمانروای   2  - رزم آوری    ٣- برکت بخشی

باور میترایی یا خورشید نیایش را حتی دراشعار مولانا جلال الدین میتوان دریافت جاییکه می گوید:

نه شـــــــبم نه شب پرستم که حدیث خوابگویم      چوغــلا م آفــتــابـم هـمــه ز آفــتـابگویــم

بیژن میراث به جا مانده از شاعران ونویسندگانپارسی درباره مهرگان را نشانه جاودان فرهنگ ما میداند.وبه بیان این زیبایی ها می پردازد.

دقیقی در باره مهرگان چنین سروده است:

مهرگان آمذ جشن ملک افریذونا

آن کجا گاو نکو بوذش بر مایونا

فردوسی حماسه ساز بزرگ چنین می سرايد:

فريدون چو شد بر جهان كامكار ندانست جزخويشتن شهريار

به رسم كيان، تاج و تخت مهی بياراســت باكاخ شاهنشهــی

به روز خجستـــه، سر مهر ماه به سر، برنهاد آن كيانی كلاه

به فرمود، تا آتش افروختنـد همه عنبر وزعفـران سوختند

کنون یادگار است از او ماه مهر به کوش وبه رنج هیچ منمای چهر

در جای دیگر در باره پیمان شکنی می فرماید:

چو " پيمان شكن " باشي و تيزمغز

نيايد زدست تو يك كار نغز

فردوسی در باره به تخت نشستن فریدون چنینسروده است:

به روز خجسته سر مهرماه

به سر برنهاد آن کیانی کلاه...

بفرمود تا آتش افروختند

همه عنبر و زعفران سوختند

پرستیدن مهرگان دین اوست

تن آسانی و خوردن آیین اوست

اگر یادگار است ازو ماه مهر

بکوش و به رنج ایچ منمای چهر

در آثار الباقیه ابوریحان راجع به جشن مهرگانمطالب زیاد است که بطور خلاصه مرور می شود.

1-مهر روز ومهر ماه روزی که آفتاب برای اهل عالم پیدا شد که به آنمهرگان می گویند.

2-سبب خوشی ئشادی مردمان در اینروزپیروزی فریدون بر ضحاک مار دوش وبخد از هزار سال کسب آزادی دوباره است.

وحتی شاعر معاصر،اقبال لاهوری نیز در اینبیت خود به مهرگان اشاره کرده است:

شاخ او بی مهرگان عریان ز برگ

نیست اندر جان او جز بیم مرگ

بابک نوجوانی که تازه به شهر آمده تا مهندسشود وبه روستا باز گردد خاطره مهرگان با خرمن کوبی با گاو آهن اینطور بیان می کند مراسمخرمن كوبي چه در خانه و چه در كشتگاه توام باشادی و سپاسگزاری سرانجام مي يافت . خرمنكوبي در خانه  شركت كنندكانی داشت كه بيشترپسران و دختران جوان بودند .آنها با صداي دايره و تبنك بر روی بافه هابه پايكوبي ميپردازختند تا  گندم رااز كـــاه جد اكرده وهمكاری خود را در گروه نشان دهند . مراسم جشن خرمن كه در واقع پس از پايان كار دروو خــــــرمن كوبی آغاز مي شد معمـــــولا دركنا رچشمه برگزارمي شد ، تا از اناهيتامادر آبها نيز نيايش و سپاسی شود ، شايد بشود گفت اين جشن به پاس و ستايش از ايزد مهرو ايزد آب است . 

وروستا های ما در اثر مهرایزد جان میگیرد  وبا شاباش ها وشادی هابه مهرگان جان تازه میدهندوبه یاد گذشته ها وخاطره ها آنروز هاهمه نسل ها روز خوشی را در کنار هم دارند.

و با آفرین خواندن موبد ،ساعتی بزرگ وکوچک در کنار هم با شادیوپایکوبی روز ی را  امید شادی جهانیان بهخاطره ها پیوند دادیم.